-
Papużki nierozłączki 2.04.20202.04.2020Szanowna Poradnio,
mam pytanie o poprawną formę zapisu frazy papużki nierozłączki. Wydaje się, że powinno się to pisać bez dywizu, ponieważ nie są to rzeczowniki równoległe, jednak bardzo często w tekstach spotykam realizację z dywizem. Czy obie formy są poprawne? Czy zapis zależy od znaczenia frazy? Nazwy gatunku czy określenia relacji.
Dziękuję za odpowiedź,
Martyna
-
penalizować i kryminalizować8.04.20148.04.2014Czy uzasadnione jest używanie słów kryminalizować w znaczeniu 'penalizować' i dekryminalizować w znaczeniu 'legalizować'?
-
potrafię13.04.201013.04.2010Dlaczego w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN hasło potrafić jest opatrzone dwoma kwalifikatorami: dk. albo ndk.? Czy to możliwe, by jeden czasownik miał dwa aspekty? Oraz dlaczego nie zaleca się analitycznej formy czasu przyszłego: będę potrafił?
-
rościć23.04.201023.04.2010Dzień dobry,
obecnie słowo rościć występuje najczęściej ze słowami sobie prawo do albo pretensje do. Czy kiedykolwiek ten czasownik występował bez żadnych innych wyrazów? Chodzi mi konkretnie o połączenie rościć + dopełniacz, nawet bez przyimka, np. „Nie rość robie tego, co do Ciebie nie należy”. Jeśli tak, to byłabym wdzięczna również za informację, kiedy (wiek).
Pozdrawiam serdecznie,
Joanna Repeć -
rozpuszczony jak dziadowski bicz
25.11.202325.11.2023Szanowni Państwo,
jaka jest etymologia związku frazeologicznego „rozpuszczony jak dziadowski bicz”? Wikipedia twierdzi (jednak bez podania źródła), że pierwotnie mógł odnosić się on do Biecza i brzmieć „rozpuszczony jak dziad biecki”. Czy literatura przedmiotu to potwierdza?
-
sajerz25.01.200525.01.2005Witam. Czy słowo sajerz pochodzi od słowa saje, które notuje Słownik wileński oraz Encyklopedia staropolska? Dziękuję.
-
Sauté13.02.201813.02.2018Szanowni Państwo,
zainteresowało mnie ostatnio użycie w języku polskim słowa sauté. Intuicyjnie rozumiałem je jako znaczące ‘bez dodatków’, ‘samo’. Zapytałem też kilkoro znajomych i ich definicje były zbliżone.
Słowniki zdają się jednak sugerować zupełnie inne znaczenie, a obserwowany brak dodatków wydaje się być tylko efektem ubocznym metody przyrządzania potrawy. Czy użycie tego słowa poza kulinariami, w powyższym rozumieniu, jest błędem językowym czy może być np. uzasadnioną metaforą?
-
Schemat składniowy czasownika czekać
21.01.202321.01.2023Czy takie zdania są poprawne składniowo:
„Utrudnienia czekają również kierowców”, „Czekają nas nowe wyzwania”?
Czy poprawnie nie będzie z przyimkiem „na”? A może to błędy i bez przyimka „na” łączy się tylko czasownik „doczekać”?
-
tylko (lub aż) 100 tysięcy31.10.201231.10.2012Dzień dobry,
jakie są przesłanki tworzenia rzeczowników odprzymiotnikowych zakończonych na -ość, gdy nie mają nowego znaczenia względem innych, np. inicjatywność – inicjatywa, mitologiczność – mitologizm, obojnaczość – obojnactwo, ostentacyjność – ostentacja itd.? W słownikach PWN-u brakuje za to wielu słów z nowym znaczeniem, np. taktowność, instynktowność, prowokacyjność, przykrótkość itd. Mógłbym przykładowo utworzyć sobie rzeczowniki introwertyczność, ekstrawertyczność?
Pozdrawiam -
Zaangażowanie 8.11.20188.11.2018Szanowni Państwo,
ostatnio podczas dyskusji z moim ojcem narodziła się wątpliwość, pytanie: Czy można być w coś zaangażowanym, a nie wierzyć w skutek swoich działań? Czy angażowanie to tylko poświęcanie czasu lub pieniędzy na jakiś cel, czy wiara ma tu znaczenie?
Z góry dziękuję za pomoc.
Adam